Maandelijks archief: maart 2003

Interview met Ria Zifkamp


Vandaag leggen bewonderaars bloemen op het graf van hun favoriete schrijver. Schrijvers als Louis Couperus, Gerrit Achterberg en Annie M.G. Schmidt ontvangen vandaag “een ode aan de doden”. Op het graf van Hans Warren, op de Algemene Begraafplaats in Borssele, werd een jaar lang elke twee weken een boeket gelegd. De bloemen waren van Ria Zifkamp – door Warren “mijn allertrouwste fan” genoemd.”Ik was waanzinnig verliefd op die geest”, zegt Ria Zifkamp. Klik op het onderstaande plaatje voor het complete interview met de vrouw die vanaf 1990 tot zijn dood met Warren correspondeerde.

Niets dan goeds. Over bekende doden


Ter gelegenheid van de Boekenweek verscheen bij uitgeverij Bert Bakker Niets dan goeds. Over bekende doden. De overledenen die in deze bundel aan bod komen hebben één overkomst. Ze zijn allemaal tussen december 2001 en december 2002 overleden. In Niets dan goeds, samengesteld door Gerlof Leistra en Liesbeth Wytzes, vertelt Mario Molegraaf over de dood van Hans Warren en over zijn eigen leven in 2002. Openhartig vertelt hij over een nieuwe liefdeservaring, de eerste die hij met een vrouw mocht beleven. Ook staat hij stil bij zijn arbeidszaam leven met Warren, waarin een wekkertje centraal stond. Dat ging elke werkdag af om 23.34.

Boekenweek


Gisteravond is met het Boekenbal in de stadsschouwburg van Amsterdam de Boekenweek begonnen. Eregast was Warrenfan Ronald Giphart die overigens ook het boekenweekgeschenk schreef. Het thema van de Boekenweek is Styx: leven en dood in de letteren. In het Boekenweekmagazine worden in dit kader Geheim dagboek 2001 en de bloemlezing Ik heb alleen woorden genoemd. Schrijver Thomas Verbogt gaat in Het Parool op zoek naar sterfscènes in de literatuur. Vanzelfsprekend behandelt hij ook Warrens laatste dagboek: Natuurlijk zijn er wel schrijvers die in de uiterste nabijheid van de dood proberen te beschrijven wat hen overkomt. Het slot van het laatste deel van Geheim Dagboek 2001 van Hans Warren, dat vorig jaar verscheen, maar als je gefascineerd bent door wat zich op de ultieme momenten afspeelt, of zou kunnen afspelen, dan is ook dit boek teleurstellend. Niet alleen omdat Warren ver weg blijft van ultieme momenten, maar ook omdat zo schrijnend duidelijk wordt dat er mensen zijn die in de medogenloze schaduw van de dood niets anders rest dan te blijven zeuren.

Interview met “Gideon” – vervolg

Vandaag een aantal citaten uit het boeiende interview van Mieke van der Jagt met David Warren, dat afgelopen zaterdag verscheen in de PZC. (De foto is van Willem Mieras.)Dichter zijn levert weinig opIk kom natuurlijk niet uit een normaal gezin, dat is duidelijk. Als ik het niet snapte, maakten de kinderen op de dorpsschool in ‘s-Heer Abtskerke me dat wel duidelijk. (…) Op die school was je vader boer, boerenknecht, bouwvakker of schilder. Dichter was een beetje raar, dan hoorde je er niet echt bij. Bovendien was het bij ons thuis niet bepaald een vetpot. Dichter zijn klinkt wel leuk, maar het levert weinig op. Mijn moeder heeft zich uit de naad gewerkt om ons groot te krijgen.De meesten waren slijmjurkenHuwelijksproblemen moeten er wel geweest zijn, maar ik denk dat ze die voor de kinderen verborgen hielden. (…) Hij ontving geen homovriendjes, tenminste niet dat ik het merkte. Er kwamen wel mensen over de vloer uit dat speciale milieu: van die snaken die ik meestal niet zie zitten, maar dat was daarvoor ook. Sommingen waren wel leuk, hoor. Gerrit Komrij, daar kon je mee lachen, maar de meesten waren slijmjurken. In het cafeetje De Koophandel (…) werden wel toespelingen gemaakt op de geaardheid van mijn vader, maar ik wist echt van niks.De frank viel nog niet eens toen Mario Molegraaf bij hem introk. Ik vond het wel raar; stuur je een ventje weg omdat het niet gaat en dan haal je er eentje binnen die nog jonger is. Maar ik wist dat mijn vader niet alleen kon zijn; iemand moest hebben om voor te zorgen en die voor hem zorgde.Zo gek als een deurMet vader kon je veel lachen. Van tijd tot tijd deed hij zo gek als een deur, net een indiaan. Kampioen one-liners was hij ook. En als hij het erg naar zijn zin had, ging hij plat-Borssels praten. Dat heb ik hem de laatste jaren nooit meer horen doen.Mijn vader was de bijenkoninginHet feit dat Mario nu gaat trouwen, met een vrouw wel te verstaan, doet mij geloven dat hij niet met een relatie bezig is geweest maar met een project. Vader is gaandeweg steeds meer gemanipuleerd, tot er weinig meer van hem over was. Ik moet je zeggen dat dat inzicht wel pijn doet. Niet alleen bij mij, maar bij meer mensen.In al die tijd ben ik het contact met vader blijven onderhouden, al had ik de laatste jaren niet altijd het gevoel dat ik welkom was, althans niet als Mario erbij was. (…) Eigenlijk was hij helemaal overgenomen, had zelf niks meer te vertellen. Ik denk dat mijn vader een obsessie voor Mario was, en nog steeds is. Mijn vader was de bijenkoningin die tot meer productie moest worden aangezet. Mario sleepte daar alles voor aan, stopte daar ongetwijfeld veel energie in, maar reduceerde mijn vader wel tot een literatuurmachine die niks te willen had. Hij heeft zich zodanig met mijn vader geïdentificeerd dat die op den duur uit zijn eigen rol verdrongen werd.